دارپا (DARPA) یا سازمان پروژههای تحقیقاتی پیشرفتهٔ دفاعی، یک سازمان تحقیقاتی و فناوری زیر نظر وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا است. این سازمان مسئولیت توسعه و ساخت فناوریهای نوین را برای استفاده ارتش آمریکا به عهده دارد.
دارپا در ابتدا با نام آرپا (ARPA) که مخفف Advanced Research Projects Agency هست آغاز به کار کرد ولی در مارس سال ۱۹۷۲ با اضافه کردن Defense به ابتدای نام کامل خود به دارپا (DARPA) تغییر کرد، ولی در فوریه ۱۹۹۳ به نام اول خود (آرپا) برگشت و باز مجدداً در مارس ۱۹۹۶ به دارپا تغییر نام داد.
از سال ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۵ بیشترین تأکید دارپا روی مسائل مهم ملی بود که شامل فضا و پرتاب موشکهای بالستیک دفاعی و همچنین تشخص آزمایشهای هستهای بود. در طول سال ۱۹۶۰ دارپا برنامههای فضایی غیرنظامی خود را به ناسا واگذار کرد و برنامههای نظامی را در دستور کار انحصاری خود قرار داد.
در سال ۱۹۶۰ بعد از واگذاری برنامههای غیرنظامی، آرپا نقش و زمینه فعالیت خود را تعریف و متمرکز کرد در یک مجموعه متنوع، برنامههای تحقیقاتی نسبتاً کوچک اساساً اکتشافی و به دارپا تغییر نام داد و در طول اوایل ۱۹۷۰ تأکید کرد برنامههای مستقیم انرژی، پردازش اطلاعات و فناوریهای تاکتیکی را در پیش میگیرد. در ۱۹۸۰، توجه آژانس در پردازش اطلاعات و برنامههای مربوط به هواپیما متمرکز شد، از جمله هواپیما هوافضاهای ملی (NASP) یا برنامه تحقیقات مافوق صوت.
دارپا به بهرهبرداری از پردازشهای پیشرفته و فناوریهای شبکه و به بازسازی و تقویت روابط با دانشگاه پس از جنگ ویتنام پرداخت. علاوه بر این، دارپا مفاهیم جدیدی برای ماهوارههای کوچک، بسیار سبک وزن و (LIGHTSAT) و کارگردانی برنامههای جدید در مورد تولید دفاعی، فناوریهای زیردریایی، و زره پوش / ضد زره را دنبال میکند.
تاریخ فعالیت دارپا را شاید بتوان به دو دوره زمانی: 1. «قبل از سال 2001 و تمرکز بر دانشمندان نخبه و شرکتهای دانشگاهی» و 2. «پس از سال 2001 و تمرکز بر بنگاههای بزرگ صنعتی» تقسیم نمود.
بعضی از پروژههای دارپا
- ACTUV: یک پروژه برای ساخت یک کشتی جنگ ضد زیردریایی بدون سرنشین.
- اطلس: یک ربات انسان نما است.
- بوئینگ X-37
- Boomerang (تلفن همراه سیستم تشخیص تیرانداز): گلوله محل تشخیص سیستم صوتی توسط فناوریهای BBN برای تشخیص تک تیر اندازها در وسایل نقلیه جنگی نظامی توسعه یافته است.
- DARPA XG: تکنولوژی برای دسترسی به طیف پویا برای ارتباطات نظامی مطمئن
- EATR یک سیستم رباتیک تاکتیکی مستقل
- پروژه AGILE
- آرپانت، اولین سلف از اینترنت
- نقشه فیلم آسیا و اقیانوسیه
- بوئینگ X-45
- CPOF: ارسال فرمان از سیستم اطلاعات شبکه برای کنترل فرماندهی.
- DARPA چالش بزرگ: رقابت ماشینهای بدون راننده
- برنامه تحقیقات مافوق صوت
- بازوی مصنوعی Luke: دارای حس لامسه و عملکردی مانند دست واقعی
- لباس بیرونی نرم Wyss (برنامه Warrior Web): از آن برای کمک به سربازهایی که تحت فشار یک بار سنگین هستند میتوان بهره برد.